Hài việt, Hài bóng, Paplliopedilum Vietnamense, Đây là loài đặc hữu của Việt Nam. Hài việt được phát hiện từ năm 1999 nhưng cho đến nay đã bị đánh giá là tuyệt chủng ngoài tự nhiên.

Tên Việt Nam: Lan hài Việt, hài bóng
Tên Latin: Paphiopedilum Vietnamense
Họ: Phong lan Orchidaceae
Bộ: Phong lan Orchidales
Nhóm: Cây Lan đất

Vào khoảng tháng 6 năm 1987, một công ty Nhật-Việt ở Hà Nộitổ chức thuê mướn một số dân chúng địa phương tại miền thượng du Bắc Việt thu lượm các giống lan hài để xuất cảng với giá rẻ mạt chỉ 1-2$US/kilo. Sau đó một số lan hài được buôn lậu qua Âu Châu, Đài Loan, Nhật Bản và Hoa Kỳ. Trong đó có một cây lan  hài mới lạ hoa to tới  11-12 phân, mầu tím  hồng rất đẹp.

Ngày 11-1-1999, các khoa học gia Olaf Gruss và Perner công bố cây lan này với tên Paphiopedilum vietnamense. Sau đó một tuần, ngày19-1-1999, khoa học gia Senghas và Schlechter công bố với tên Paphiopedilum hilamari và ngày 19-2-1999, các khoa học gia Cavestro & Chiron lại công bố với tên Paphiopedilum mirabile. Chỉ vài tuần lễ sau,cây lan này bị bọn gian thương thuê người vơ vét nhẵn nhụi không chừa một cây nhỏ.

Năm 1999, quan thuế Hoa Kỳ đã tịch thu một số cây Paph. vietnamense buôn bán qua ngả chợ đen và theo quy ước CITIES  những cây lan này được  giao cho Vườn thảo mộc New York, là một trung tâm cứu trợ thảo mộc (Plant Rescue Center) nuôi dưỡng với mục đích lấy hạt nhân giống. Nhưng khi hạt cây lan được giao cho phòng thí nghiệm Antec Labs, nhân giống và bán ra lại có nhiều chuyện tai tiếng không đẹp.

Trong các cuộc khảo sát vào năm 2001, các khoa học gia LeonidAveryanov và Phan Kế Lộc cũng tìm thấy cây lan kể trên trong một khu vực 80 cây số vuông ở Thái Nguyên. Hiện nay, cây lan này khó tìm thấy ở trong nước, nhưng trên thị trường Hoa Kỳ một cây trưởng thành không hoa, giá vào khoảng 50-80$. Nhờ các  vườn lan thương mại chọn lựa những cây hoa to và đẹp ghép giống với nhau nên đã tạo ra những cây lan đẹp hơn những cây mọc ở thiên nhiên rất nhiều.

Theo hoalanvietnam.org

1. Các bài viết liên quan

• Nhân giống lan Hài Đỏ - Paphiopedilum delenatii
• Kinh nghiệm trồng lan hài Paphiopedilum
• Nhân giống và nuôi trồng lan hài Paphiopedilum
• Cách trồng lan hài cho người mới chơi lan
• Trồng và chăm sóc Lan hài
• Các điều kiện trồng và chăm sóc Lan Hài - Paphiopedilum
• Giới thiệu về lan Hài - Paphiopedilum
• Kỹ thuật trồng lan hài
• Những khuyến cáo dành cho người mới chơi lan hài Paphiopedilum
• Các giống lan Hài Việt Nam
• Lan hài Trần Liên - Paphiopedilum Tranlienianum
• Lan hài râu - Paphiopedilum dianthum
• Lan Hài Hằng - Paphiopedilum hangianum
• Lan Hài Vân - Paphiopedilum callosum
• Lan Hài Đài cuốn - Paphiopedilum appletonianum
• Lan Hài Kim - Paphiopedilum Villosun
• Lan hài lục - Paphiopedilum barbigerum
• Lan hài đốm - Paphiopedilum concolor
• Lan hài hồng - Paphiopedilum delenatii
• Lan hài hương duyên - Paphiopedilum emersonii
• Lan hài lục - Paphiopedilum gratrixianum
• Lan Hài xanh - Paphiopedilum malipoense
• Lan hài đỏ - Paphiopedilum delenatii
• Hài mốc hồng - Paphiopedilum Micranthum
• Hài mốc vàng - Paphiopedilum Armeniacum
• Lan Hài hê len - Paphiopedilum helenae
• Hài xuân cảnh - Paphiopedilum Canhii
• Lan hài tía - Paphiopedilum purpuratum
• Lan Hài lông - Paphiopedilum hirsutissimum
• Lan hài mới phát hiện từ Lào Paphiopedilum rungsuriyanum
• Lan hài vàng - Paphiopedilum villosum
• Lan hài Henry - Paphiopedilum henryanum
• Lan hài Việt Nam - Paphiopedilum Vietnamense
• Lan Hài sống trên thân cây
• Lan Hài Paphiopedilum Sanderianum
• Chuyện chưa kể về loài lan hài mang tên Bác
• Giá thể trồng lan hài và những ưu nhược điểm của chúng
• Trồng lan hài đốm - Paphiopedilum concolor
• Kinh nghiệm trồng lan Hài