Trong những năm gần đây, lan cắt cành được trồng phổ biến rất phổ biến, gồm các giống như: Dendrobium, Mokara và địa lan. Gần đây nhất là lan hồ điệp cũng là một trong những nhóm hoa lan sẽ được đưa vào khai thác như hoa lan cắt cành. Nhưng việc chăm sóc và phòng ngừa sâu bệnh trên lan cắt cành gặp vô vàng khó khăn.

I. Các loại bệnh hại lan cắt cành

1.1. Bệnh lan bị tuột lá chân

Đặc điểm:  Loại bệnh này thường gặp ở những vườn trồng lan Mokara. Phần lá chân của cây lan (sát mặt giá thể) thường vàng, héo và sau đó rụng lá. Bệnh thường xuất hiện ở những cây lan suy dinh dưỡng còi cọc, đến khi trồng lại tưới nhiều nước.
Phòng trị: Sử dụng Ridomil với liều lượng 30g/lít.

1.2. Bệnh thối đen lá non

Đặc điểm: Bệnh đen lá non thường xuất hiện trên những vườn trồng lan Mokara. Vết bệnh ban đầu là những chấm đen nhỏ li ti, sau đó vết bệnh lan rộng và làm thối cả một vùng rộng lớn. Nguyên nhân là do điều kiện trồng quá ẩm.
Phòng trị: Hạn chế tưới nước. Khi bệnh có dấu hiệu nặng thì sử dụng  Physan 20 hoặc Ridomil.

Để việc tưới nước và bón phân cho lan mokara đạt hiệu quả, mời các bạn xem bài viết: Tưới nước bón phân cho Vanda và Mokara đúng cách hoặc bài viết Chia sẽ một số kinh nghiệm trồng lan Mokara

1.3. Bệnh đốm lá trên lan

Đặc điểm: Do nấm Cercospora sp. gây ra (Tìm hiểu thêm về loại nấm Cercospora sp). Bệnh thường phát triển phổ biến ở những vườn lan trồng Dendrobium và lan Mokara. Gây hại chủ yếu trong mùa mưa, ở những vườn có ẩm độ cao. Vết bệnh là những đốm nhỏ tròn màu đen, hình trong hơi lõm, ở giữa màu nâu nhạt, xung quanh có gờ nổi màu nâu đậm. Bệnh gây hại chủ yếu trên lá già.

Phòng ngừa bệnh đốm lá trên lan: Thường xuyên dọn vệ sinh vườn lan. Phun thuốc phòng bệnh khi cây còn nhỏ, chưa xuất hiện triệu chứng bệnh.
Xử lý khi bệnh đốm lá vừa xuất hiện: cắt bỏ phần vết bệnh trên lá, sau đó bôi thuốc trị nấm.
Khi cần thiết có thể sử dụng một trong các loại thuốc như: Rydomyl Gold 68 WP, Dipomate 80 WP, Zineb, Captan + Aliette, hỗn hợp Carbenzim với Dipomate...

Chú ý khi phun thuốc: phải phun đều cả hai mặt lá và sau đó khoảng 01 giờ, phải phun bổ sung phân bón lá hoặc phân vi lượng.

1.4. Bệnh đốm đen lõm

Đặc điểm: Bệnh này do nấm Phyllosticta capitalensis gây ra. Bệnh thường xuất hiện ở những vườn lan trồng Dendrobium, gây hại ở cuối mùa mưa đầu mùa nắng. Vết bệnh là những chấm đen nhỏ, hơi tròn. Bệnh gây hại nặng trên những vườn lan kém vệ sinh.

Phòng trị: Vệ sinh dọn dẹp vườn lan. Cứ 2 – 3 tháng phun khử trùng 1 lần bằng dung dịch nước vôi.
Phòng trừ bệnh có thể dùng một trong những loại thuốc trừ nấm như Zineb, Topsin,…

1.5. Bệnh tuột lá trên cây Dendrobium

Đặc điểm: Đây là bệnh khá quan trọng và phổ biến nhất trên những vườn lan trồng Dendrobium, còn gọi là bệnh đốm hoại tử. Xuất hiện ở những vườn lan có biên độ dao động ẩm độ lớn và nhiệt độ thay đổi đột ngột. Vết bệnh ban đầu là những vết ố vàng nham nhở, sau đó lan rộng. Xuất hiện nhiều ở những lá già. Nếu bệnh nặng có thể làm cây lan rụng hết lá.

Để kiểm soát hoàn toàn bệnh này, có thể sử dụng Ronilan, cứ 10 ngày/lần.

1.6. Bệnh thối mềm giả hành

Đặc điểm: Bệnh thối mềm do vi khuẩn Pseudomonas gladioli gây ra. Vết bệnh ban đầu có hình dạng bất định, ủng nước, màu trắng, thường lan rộng theo chiều rộng của lá. Gặp thới tiết ẩm ướt, mô bệnh càng thối nặng hơn.

Phòng trị:

+ Vệ sinh thường thường xuyên.
+ Hạn chế tưới nước cho cây vào buổi tối.
+ Tách những cây bệnh để riêng, nếu nặng có thể đem huỷ.
+ Có thể sử dụng các loại thuốc như Steptomycin hoặc Tetracyline để phun.

1.7. Bệnh thối nâu

Đặc điểm: Bệnh thường do vi khuẩn Erwinia carotovora gây ra, còn gọi là thối nâu. Vết bệnh ban đầu màu nâu nhạt, hình tròn, mọng nước. Sau đó, vết bệnh đậm dần lên và lan ra cả giả hành. Bệnh gây hại mạnh trên những vườn lan trồng vũ nữ.

II. Sâu hại lan cắt cành

2.1. Bọ trĩ

Đặc điểm: Bệnh đốm đen của hoa lan là do nấm Fusarium sp. gây ra kết hợp với bọ trĩ. Bệnh thường xảy ra trong mùa nắng, ở những vườn lan có ẩm độ thấp.
Phòng trị: Có thể sử dụng Mesurol và Dithane M45.

2.2. Rệp vảy

Đặc điểm: Rệp thường bám trên những giả hành còn non hoặc trên những lá lan. Sâu gây hại nặng làm giảm quang hợp của cây và ảnh hưởng lớn đến năng suất và mẫu mã cây. Rệp vảy xuất hiện nhiều ở những vườn lan vệ sinh kém, ẩm độ cao.
Phòng trị: Vệ sinh vườn thường xuyên. Có thể chà xát rệp ở những cây bị nặng bằng bàn chải. Hoặc dùng một trong những loại thuốc như Alpha cypermethin hoặc Dimethoate.

Lưu ý: Đối với lan, chuyện phòng bệnh lúc nào cũng là ưu tiên hàng đầu, vì khi cây đã bị nấm bệnh thì khả năng lây lan cho cả vườn lan là rất cao. Đừng để khi cây bị bệnh thì mới trị. Cách dễ dàng nhất là xuyên theo dõi lá lan để biết tình trạng của cây đang thế nào. Các bạn có thể xem thêm bài viết này: Cách quan sát lá lan để phát hiện bệnh trên lan

Chúc các bạn thành công.
(Tài liệu sưu tầm)

1. Các bài viết liên quan

• Kinh nghiệm cho người mới chơi lan
• Cách trồng lan cơ bản cho người mới chơi
• Cách chăm sóc để phong lan ra hoa đậm màu hơn
• Bón phân cho lan đúng kỹ thuật
• Cách kích thích lan phát triển bền vững
• Cách làm GE bón cho lan hiệu quả
• Chăm sóc lan mùa lạnh
• Hạn chế rụng lá chân lan đơn thân
• Bệnh đốm bông
• Nấm hạt cải gây bệnh trên lan
• Nấm Rhizoctonia gây thối rễ lan
• Bệnh héo úa hay còn gọi bệnh chết chậm
• Bệnh đốm lá lan
• Bệnh Thán Thư - Anthracnose
• Làm mai che mưa cho lan kiểm soát độ ẩm
• Bệnh Thối Đen – Black Rot
• Gục thân lan nguyên nhân và cách khắc phục
• Tưới nước đúng cách cho lan vào mùa hè
• Kinh nghiệm trồng lan dưới mái hiên
• Phòng trừ bệnh cho lan vào mùa mưa
• Hướng dẫn cách điều trị bệnh rỉ sắt trên cây lan
• Trồng hoa lan thuỷ canh
• Môi trường phù hợp để trồng hoa lan
• Đánh giá sự phát triển và suy thoái của hoa lan
• Đánh bóng lá lan
• Tưới nước, bón phân cho lan Vanda và Mokara
• Trồng lan trơ rễ
• Atonik công dụng và cách dùng
• Bí quyết giữ lan rừng lâu tàn
• Một số kinh nghiệ chăm sóc hoa lan
• Phương pháp xử lý cây con, tưới nước và hãm cây
• Các loại virus gây hại trên lan
• Một số bệnh có tính lây nhiễm do nấm và vi khuẩn ở lan
• Ruồi vàng hại hoa lan
• Bọ trĩ - bù lạch - rầy lửa hại lan
• Hướng dẫn trồng và chăm sóc hoa lan đơn giản
• Các loại Rệp gây hại cho lan
• Nhện đỏ kẻ thù số một của vườn lan
• Những hiện tượng và bệnh thường gặp trên phong lan